By

ወርቂ ብሻ ሕጂ ግርም፡

ናይ ወርቂ ብሻ መጥቃዕቲ
ዘየዳግም’ዩ ንትካላት ኣዋፈርቲ
ውሕስነት ከምዘይ የሎ በቲ መንግስቲ
ተረዲእዎም ኣሎ ደለብቲ ሃብቲ፡
ኣይ ሃገር ኣይ ህዝቢ ተረባሕቲ
ንብላሽ ማዕድን ኤርትራ መዝመዝቲ

ሕጂ ግርም ማዕድን ኤርትራ
ትንፋስ ክረክብያ ክትወጽእ ሓራ፡

ወርቂ ብሻ
ዶ ተሓምሽሻ
መኽዘን ሓጎስ ክሻ
ቆፎ ኢሰያስ ተቆርምሻ
ንብረት ነቭሶን ተሮኽምሻ፡

Nevsun Resources Ltd. is describing an attack on its Bisha mine in Eritrea as an “ act of vandalism,” an account that contrasts starkly with African media reports saying the mine was bombed by Ethiopan fighter jets.

In a statement released Sunday, Nevsun said vandals caused minor damage to the base of a tailings thickener at the mine during the night shift on Friday, releasing water into the plant area.

But the Ethiopian news site Tigrai Online said it had confirmed a report that the Ethiopian air force bombed the mine on Friday. Sudanese newspaper Al-Sahafa was the first to report that the attack was a military operation from Ethiopia.

“The Bisha gold mine which is about 150 km from the city of Asmara is on fire and a huge fire and smoke can be seen from far away,” the reports claimed.

By: Financial Post

ማሕጎማ!
ረድኢ መሓሪ /ኣለና/
23 መጋቢት 2015

ሓቂ ዝኾነ ዜናታት ኢዩ ዝስማዕ ዘሎ። ነቭሱን፡ ካናዳዊ ተሻራኺ ትካል ወርቂ ቢሻ’ውን ትማሊ 22 መጋቢት 2015 ብዛዕባ እቲ ኣብ ቢሻ ዝወረደ ዕንወት /Vandalism/ ጋዜጣዊ መግለጺ ገይሩ ኣሎ። ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ብድሕሪ ነዊሕ ኣብ ውሽጡ ዝዛሪ ዝነበረ ረሳሕ ደም፡ ሎሚ ተሓጒሙ ኣሎ።

ጎረቤት’ኳ ይረድእ ኢዩ። ለዋህ ጎረቤት ምርካብ ግን ዕድል’ዩ። ወዲ ሰብ ወይ ዕድለኛ ህዝቢ ከኣ፡ ከም ወዝቢ ለዋህ ጎረቤት ይፈጥረሉ ኢዩ። ኣብ ጎረቤትካ ወይ ነጸላ መንደቕካ ኣውያትን ገዓሮን ኣብ እትሰምዓሉ ግዜ፡ ናይ ሕልና ሓገዝ ንክትገብር ትሕተት ኢኻ። ናይ ሕልና ሓገዝ ኣብ እትገብረሉ ግዜ፡ ዋጋ ምኽፋል’ውን የጋጥም ኢዩ። ሕልና ከኣ እቲ ኣብ ወዲ ሰብ ጥራይ ዝርከብ ፍሉይ ተፈጥሮኣዊ ህያብ ኢዩ።

ህዝቢ ኤርትራ ብሰንኪ ሓደ ዘርኢ መርገም፡ ንደርዘናት ዓመታት ዝርንዝሕ ነቢዑ ኢዩ። ወይ መስደምም! ወዲ ሰብ’ዶ ን24 ዓመታት ብሓንቲ ሓለንጊ ይግረፍ’ዩ? ዝብኢ ብእግርኻ ንዝጀመሮ ምብላዕ ኣካላትካ፡ ክሳብ ጸጊቡ ዝኸይድ ኢልካ’ዶ ንሞት ትጽበያ ኢኻ? ህዝቢ ኤርትራ ነቲ ዝተጠምጠሞ ኣሰለት፡ ክቐትል ስለዘይከኣለ፣ ገንዘቡን ንብረቱን ምዝማት ጥራይ ከይኣኽሎስ፣ ደሙ’ውን ብሓደ ገበነኛ ውልቀ-መላኺ ንፍርቂ ዘመን ተመጽዩ ኢዩ። ነዚ ኣሰለት እዚ ንምቕታል ብዙሕ ፈተነታት ተገይሩ’ኳ እንተኾነ፡ ናይ ጽሕፍቶ ጉዳይ ግዲ ኮይኑ፣ ኣይሰለጠን።

እዚ ህዝቢ’ዚ ብሰንኪ እቲ ካብ ግዜ ብረታዊ ቃልሲ ክሳብ ሎሚ ብገዛእ ገንዘቡን ንብረቱን ዘገበሎ ሓደገኛ ኣሰለት፡ ኣብ ፈቐድኡ ኡይይ! እናበለን እናገዓረን ኣብ ዘለወሉ ግዜ፡ ካብ ጎረባብትና ሃገራት ብሓፈሻ፡ ካብ መንግስቲ ኢትዮጵያ ድማ ብፍላይ፣ ግብራዊ ረድኤት ብዘይምርካብና ክንሓሚ ጸኒሕና ኢና። እወ ከምቲ መንግስቲ ታንዛንያ ንገስረጥ ስርዓት ኢዲ ኣሚን ኣልያ፡ ንህዝቢ ኡጋንዳ ሃገር ዘረከበቶ፡ መንግስቲ ኢትዮጵያ እውን ኣብ ልዕሊኡ ተደጋጋሚ ግብረ ሽበራ እናተኻየደ እንከሎ፡ ኣብ ልዕሊ ስርዓት ዓዋሉ ኣድማዒ ስጉምቲ ብዘይ ምውሳዱ፡ እወ ብልክዕ እምበር’ዶ ናይ ነገር ጣቋ’ዩ እናበልና ክንሓሚ ጸኒሕና ኢና።

እዚ ሎሚ ተጀሚሩ ዘሎ ማሕጎማ ከኣ፡ ክሳብ እቲ ረሳሕ ደም ኢሳይያስ ፈጹሙ ዝጽንቀቕ ዛውራይ ክደሊ’ዩ። ብድሕሪ እዚ ማሕጎማ’ዚ ብዙሓት እቶም ‘ንሕና ንሱ፡ ንሱ ንሕና’ ዝብሉ ኣኽላባትን ኮራኹርን ህግደፍ ዉሕዉሕ ክብሉ ኢዮም። ብዙሓት ኣድበይቲ’ውን ብስም ሉኣላውነትን ምኽባር ክሊ ኣየርን ክነብሑ ንክንሰምዕ ክንጽበ ኢና።

እዚ ዘራጊ ሰላም፡ እዚ ናይ ጥፍኣት ወኪል ዝኾነ ስርዓት፡ ምስ ኩላተን ንኤርትራ ብባሕሪን መሬትን ዘዳውባ ሃገራት፡ ኲናትን እምባጋሮን ክገብር 24 ዓመታት ዘቑጸረ ስርዓት ሸፋቱ፡ ኣገዳሲ ማሕጎማ ብዘይምርካቡ ናብ ውሽጣዊ ጉዳያት ሃገራት ኢዱ እናመለሰ ንሙሉእ ቀርኒ ኣፍሪቃ ኣናዊጽዎ ጸኒሑ ኢዩ። ብፍላይ ድማ ምስ ጎረቤት ህዝቢን መንግስቲን ኢትዮጵያ። እቲ ብምብራቕ፡ ብወገን ሶማል ሰራዊት ኤርትራ ኣዋፊሩ ዝጀመሮ ናይ ምብትታን መስርሕ ምስ ፈሸሎ፡ ክሳብ ናብ ማእከል ኣዲስ ኣበባ ዓለም ዝኾኖኖ ግብረ ሽበራ ክገብር ከም ዝጸንሐ ምስክር ዘየድልዮ ርኡይ ሓቂ ኢዩ። ሓንሳብ ጋዜጠኛታት ብምጭዋይን ምቕታልን፡ ጸኒሑ ፈንጂ ምቕባርን ምዕግርጋርን ኣየቋረጸን። ‘ኣመል መስ መግነዝ’ ከም ዝበሃል፣ ገበነኛ ኢሳይያስ ክሳብ ዕለተ ሞቱ፡ ገና እከይ ተግባራት ካብ ምግባር ኣይክድቅስን ኢዩ።

ኣብዚ ሳልስቲ’ዚ ብዙሓት ናይ ዜና ማዕከናት፡ ብዛዕባ እቲ ኣብ መዐደኒ ማእከል ወርቂ ቢሻ ዝተገብረ መጥቃዕቲ /ተርግእ/ ይዛረባ ኣለዋ። ስለዚ እቲ ኣብ ልቡ ረሳሕ ደም ዝጭንጉዕ ዝነበረ ኢሳይያስ ኣፈወርቂ፡ ኣብ ዕለት 20 መጋቢት ዘውግሐ ለይቲ፡ ማሕጎማ ረኺቡ ኣሎ ማለት ኢዩ። ማሕጎማ ካብ ሓይሊ ኣየር ኢትዮጵያ! ዛጊት ብመንግስቲ ኢትዮጵያ፡ ወይ ብስርዓት ህግደፍ ዝተዋህበ ወግዓዊ መግለጺ’ኳ እንተዘየሎ፡ ‘ዘይተፈስወ ነይጭኖ” ከም ዝበሃል፡ እቲ ተጨንዩ ዘሎ ሓበሬታስ ሓቂ ኢዩ ዝመስል ዘሎ። ሰባት ኣብ ቢሻ ንነዊሕ ሰዓታት ዝቐጸለ ትኪ ከም ዝረኣዩ፡ ብመንገዲ ኣቑርደት ናብ ሳዋ ዝኸዳ ዝነበራ ተሽከርከርቲ ከም ዝተኸልከላን ብዙሕ ሸበድበድ ሓለፍቲን ከም ዝረኣዩ ሓቢሮም ኣለዉ።

እቲ ንነዊሕ ዓመታት ኣብ ጅማት ኢሳይያስ ተተኺሉ ዝነበረ ኢንፍዩዥን ወርቂ ቢሻ’ምበኣር ደጊም ተበቲኹ ኣሎ። ከምቲ ‘ድሕሪ ሞት ጥዕና ቅበጽ’ ዝበሃል፣ ኣንቱም ኢሳይያስ ፍሽኽ እንተበለኩም ናይ ወርሒ ቀለብ ዝመስለኩም፡ ኣንቱም ንሱ እንተሓመመ ምስኡ እትሓሙ፡ ካብ ሎሚ ንደሓር’ምበኣር ጥዕና ቅበጹ። ኣንቱም ካብ ወርሓዊ ኣታዊኹም 2% ዶላር ብምኽፋል ንስቓይ ህዝቢ ኤርትራ ከተናውሑ ዝጸናሕኩም ከኣ፡ ሕጂ ንሱ ክንዮ ዶላራት፡ 2% ደም ይደሊ ኣሎ’ሞ ሃየ ናይ ደም ወፈያኹም ኣይተጉዱሉ። ምኽንያቱ ሎሚ ኢሳይያስ ኣብታ እተሕምሞ ኣካሉ ኢዩ ተሓጒሙ ስለዘሎ።

‘ኣንታ ተሰማ፡ ኣብ ምንታያ ዲኻ ትሓጉማ!’ ምስ ተባህለ እቲ ሓጓማይ፡ “ኣብታ ተሕምማ” ኢሉ መለሰ ይበሃል። ሎሚ’ምበኣር ኣያኹም ኢሳይያስ ኣብታ ተሕምሞ መላግቦ ተሓጒሙ ኣሎ’ሞ 2% ደም ዝልግስ እንተሎ ሃየ ንሕጂ ርድኡ። መላቓሳይ ጸዊዕኩም’ውን ወየ በሉ። ወየ…! ኣንበሳ ናቕፋ’ዶ ኣይነበርካን፡ ወየ…ጂኦመትራ ገርሰት’ዶ ኣይኮንካን፣ ወየ…! ፕረዚደንት! ወየ! ኣቦ መንበር ህግደፍ! ወየ! ወየ…!! ላዕለዋይ ኣዛዚ ሓይልታት ምክልኻል’ዶ ኣይነበርካን፡ ኣበይ ደኣ ኣበለ ራዳርካ … ድቃስ ድሙ’ዶ ደቂሰን ሚጋትካ ወየ…ወየ በልሉ ኢኹም።

እዚ ቅልጽሙ እንተሓበጠ ዝዓንተረ ዝመሰሎ ቦኽባኹ ስርዓት ህግደፍ፡ ንመሬት ኣይትጽርኒ ይብላ ከም ዘይነበረ፡ ሎሚ ሕብእኒ ይበላ። ‘ንማዕጺድ ትውሕጥያ’ሞ ምውጽኣ ይኸፍኣኪ’ ከም ዝበሃል፣ ግብረ መልሲ ናይቲ ኩሉ እከይ ውጥናት ቤት ጽሕፈት ህግደፍ ካምፖ ቦሎ፡ እነሆ ሎሚ ናብ ማይ ከም ኣኣተወት ኣንጭዋ ህጣም እቲ ግናይ ርክያሞኣ ጠፊኡ። ‘ድሕሪ ጥራጥ፡ እግሪ ምእካብ!’ ከም ዝተባህለ፣ ብቢሻን ብማይ ዕዳጋን ብድርብ መሰንገለታቱ ተሓጒሙ ክነሱ ከኣ ከም ወረጃ ኢዱን እግሩን ኣኪቡ ትም መሪጹ።

ማሕጎማ ግርም ዝኾነት መድሃኒ ኢያ ዝነበረት ቀደም ከምዚ ሎሚ ተክኖሎጂ ከይማዕበለ እንከሎ። ማሕጎማ ንዝተበላሸወ ወይ ዝረግአ ደም፡ ካብ ውሽጢ መጽያ እተውጽእ ቀርኒ ኢያ ዝነበረት። ንሕሙም ማሕጎማ ምስ ተገብረሉ፡ እቲ ዝተረፈ እኽብካብ ደም ናብ ሓደ ከባቢ ምስ ተዋህለለ፣ ዳግማይ ማሕጎማ ይግበረሉ ኢዩ። እዚ ዳግማይ ማሕጎማ ብቋንቋ ትግርኛ፡ ዛውራይ ተባሂሉ ይጽዋዕ። ሕጂ’ምበኣር ኢሳይያስ ግሩም ብዝኾነ ኣተሓጓጉማ ተሓጒሙ ስለ ዘሎ፡ መዐገሲ መድሃኒት ረኺቡ ኣሎ። ጽንሕ ኢሉ ትልኽ ምስ ጀመረ ግን ዛውራይ ክደሊ ኢዩ። ግሩም ርኤና በለ ኣባ ጊምባሕ በረኻ! እነሆ ድማ ኣብ ዕለት 20 መጋቢት ዘውግሐት ለይቲ፡ ግሩም ርኢና።

መዐደኒ ወርቂ ቢሻ እታ ንስቅያት ህዝቢ ኤርትራ መናውሒት ዝነበረት ትካል ኢያ። መዐደኒ ወርቂ ቢሻ እታ ንህግደፍ ቅልጽሞም ዘሕበጠቶም ጉድጓድ ኢያ። ቢሻ እታ ሕልሚ ኢሳይያስ ንክትትግብር ትጽቢት ዝተገብረላ ወርቂ ዝመልአት እንተሊ ኢያ። እህምምም! ከምቲ ‘በጥ በል ሽደን፡ ብጻይና ኣይኮነን ወደያ ግብረቱ’ ዝበሎ ሰብኣይ በዓል እምባደርሆ፤ ሕጂ’ዶ ይሓይሽ ኢሳይያስ ደኣ’ሞ ከይሰሓቑኻ ምስሓቕ? እታ ኣብ እግሪ ደብር ቢሻን ከባቢ ዓድ ገናድን እትርከብ መዓደኒት ትካል፡ ደቃ ኣብ ሲናይን ባሕሪታት ብካዕበት ይሃልቁን ይስደዱን፡ ኣባይቲ ህዝቢ ብዶዘራት ይዓኑ፡ መንእሰያታ ኣብ ሓመድ ሳዋ የንገርግሩን ንደቂ ደምህትን ደቂ ግንቦት 7ን ድማ ትቕልብን ትከናኸንን ዝነበረት ቅሚጦ ኢያ።

ብዛዕባ ቢሻ ብዙሕ ኢዩ ተዘሪቡን ተባሂሉን። ‘እንዳ ጃህራ ድራሮም፡ ሸውዓተ መጎጎ ኣጒዶም ጾሞም ይሓድሩ’ ከም ዝበሃል፡ ካብ ቢሻን ወርቂ ቢሻን ከኣ ብዘይካ ጃህራን ብደዐን ንህዝቢ ዝዕደል ቅጫን ሃንዛን ኣይረአናን። ክንደይ ጃህራ ዘይሰማዕና! እንቋዕ ደኣ ምዕዳን ቢሻ ተጀመረ’ምበር፡ ኤርትራ ወርቂ ንወርቂ ክትተፍእ ኢያ፡ ወይልኹም ጸላእቲ ኢሳይያስ ክበሃል ሰሚዕና። ኣምባሳደር ህግደፍ ኣብ ሰሜን ኣሜሪካ ዝነበረ ግርማይ ገብረማርያም /ሳንቲም/ ኣብ ከተማ ቶሮንቶ ንዝነብሩ ኤርትራውያን ደገፍቲ ህግደፍ ኣብ ዝገበሮ ኣኼባ፡ “… ኤርትራውያን ደቀንስትዮ እቲ ኣብ ቢሻ ዝወደቐ ንጋፍ ወርቂ ጥራይ ንስልማት ይኣኽለክን ኢዩ” ኢሉ ነበረ።

ኣንታ ዓሻ መጣቕዒ ህዝቢ! ኣሎ ተካል ዕልልታ፡ ኣሎ ከኣ ርሑስ ኣውያት! ኣንታ ብርሑስ ኣውያት እትስዕስዕ ህዝቢ፡ ኣንታ ምቁር መርዚ ህግደፍ ዘይኮኽየካ ማህቡል! ቢሻን ወርቂ ቢሻን’ኳ ንብረትካ ንብረት ኤርትራውያን ኢዩ። እንተኾነ ገበነኛን ገባቲን ስርዓት ኣብ ሃገር ክሳብ ዘሎ፡ ኩሉ ኣብ ልዕሊ መሬት፡ ትሕቲ መሬትን ማእከል ባሕሪን ዝርከብ ጸጋታት ኤርትራ፡ ዝብጻሓና ኣይኮነን። ኢሳይያስ ብሂወት ክሳብ ዘሎ ወርቂ፡ ባህርያዊ ጋዝ፡ ነዳዲ፡ ፖታሽ ወ.ዘ.ተ… ኣይንታይናን ኢዩ። ክንድ ዝኾነ ኢዩ ከኣ ኣብ ዝሓለፈ ቀረባ ሰሙናት፡ እልቢ ዘይብሉ ዶላራት ኣብ ባንክታት ስዊዘርላንድ ከም ዝተቐመጠ ዝተፈልጠ።

‘ኣነ ዝምነ ወርቂ ቢሻ፡ ኢሳይያስ ዝሃበኒ ክላሽን ራሻ’ እዚ’ውን ድንቂ ዝኾነ ደርፊ ኢዩ። እዚ ኣረጊት ስርዓት መንእሰያት ወዲኡስ ሎሚ ናብ ኣስናንኖም ዝወድኡ ደቂ ስሳን ሰብዓን ምዕጣቕ ኣትዩ ኣሎ። ኣብዚ ርእሰ ምትእምማን ኣጥፊኡሉ፡ መኣዝኑ’ውን ተዘናቢሉሉ ዘሎ ናይ ጽልግልግ ግዜ፡ ከምቲ ቦምባ ትኪ ደርብዩ ዝሃድም ደባይ ተዋጋኢ፡ ኢሳይያስ ክንሃድም’ውን ናይ ኣጥፊእካ ምጥፋእ ላኼማ ምግባር ክህቅን ከም ዝኽእል ንግምት።

ስለዚ ኣንታ ህዝቢ! መመሊስካ ናብ ክትወጽኦ ዘይትኽእል ህጉም ከይትሽመም፡ ሰናድርካ ኣይትዓበስ፤ ሕጂ ንገበነኛ ኢሳይያስ በቲ ዓጢቕካዮ ዘለኻ ሰናድር ኣላህሞ። ድሕሪ እዚ ፍጻሜ’ዚ ሰበብ ክህሉ ኢዩ። ከምቲ ‘ኣብ ክንዲ ንቀራናት፡ ንጓዕማማት’ ዝበሃል፡ ግብረ መልሲ ናይዚ ወሪዱዎ ዘሎ ከቢድ ማሕጎማ፡ ንብዙሓት ሰባት ክኣስርን ክቐትልን ክንጽበ ኢና። እዚ ከኣ እቲ ኢሳይያስ ንፍርቂ ዘመን ዝሰርሓሉ ሜላ ምዃኑ ስለ እንፈልጥ፡ ዘይተርፍ ዕዮ ኢዩ። ወዮ ብቀደሙ ክፉእ ስኒ፡ እንጣጢዕ ቁሒሙ ይስሕቀኒ! ሕጂ ከኣ መመኽነይታ ስለዝረኸበ፡ ንምእሳር ኣጻዊዱሎም ዝጸንሐ መኮንናት ክለቕሞም ከም ዝኽእል ከይደቀስና ዝሓለምናዮ ጉዳይ ኢዩ።

ግሩም ማሕጎማ! ኣንታ ደላዪ ፍትሒ ኤርትራዊ፡ ብስሙር ድምጺ ዘይከምዚኣ’የ ደልየ፡ ዘይከምዚኣ’የ እናበልካ ሓባሪ ኮምፓስካ ኣስተኻኽል። ግሩም ማሕጎማ! እወ፡ ኣንታ ኦሮማይ!! ኢልካ ኣብ ደረት ቅብጸተ-ተስፋ ዝጸናሕካ ደምበ ተቓውሞ፣ እታ ንነዊሕ ዓመታት ዓለባ ሳሬት ዝተሸፈነት ቢኒኮሎኻ ወልዊልካ ኣነጻጽራ። እወ! ከምቲ “…ይመልኣዮ” ዝበሎ ኣቦይ ተኸስተ በዓል ዓዲ ንፋስ ድማ፡ ማሕጎማ ንኢሳይያስ ይመልኣዮ።

ሞት ክናና ንኢሳይያስ!

እቲ ብቕድሚ ትማሊ ኣብ ዕደና ወርቂ ብሻ ዝተፈጸመ መጥቃዕቲ፡ መን ፈጺምዎ ኣይኮነን እቲ ቀንዲ መዛረቢ ክኸውን ዝግበኦ፡

እቲ ብቕድሚ ትማሊ ኣብ ዕደና ወርቂ ብሻ ዝተፈጸመ መጥቃዕቲ፡ ንሕና ከም ደለይቲ ለውጢ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ስርዓት ተኣሊዩ ሕጋዊ ስርዓት ክትከል ኢና ንደሊ፡ እዚ ካብ ኮነ ድሊአትና ነቲ ስርዓት ዘጥፍእ ብዝኾነ ማእዝን ኢምጻእ ንሕና ነቲ ዘገድሰና ለውጢ ጥራሕ ኢና ክንሕዝ ዘለና፡ ካብዚ ሓሊፍና ግን ኢትዮጲያ ባዕሎም ደብዲብና ክሳብ ዘይበሉ ኩስቶ ገራቶ ኢልካ ካብ ምዝራብ ነቲ ስርዓትን ንደገፍቱን ኣጀንዳ ካብ ምኽፋት ሓሊፉ ንሕና ደለይቲ ንለውጢ ንረኽበሉ ረብሓ የለን።

ልክዕ’ዩ ብ 20 መጋቢት 2015 ሰዓት 04፡30 ወጋሕታ ወርቂ ብሻ ከም ዝነደደን ካብ ስራሕ ወጻኢ ከምዝኾነን ተራጋጊጹ ኣሎ። ኣብ ሃደ እዋን ግዜን ሳዕትን ንጽባሒቱ ኣብ ማይ ዕዳዳጋ ዲፖ መዕደሊ ነዳድን፡ ኤምዳድ መዕቃበ ብረትን፡ ዕለት፡ 21 መጋቢት ሰዓት 04፡30 ወዳሕታ ሓደስቲ ሚሳይላትን ብረትን ዘጣቓለለ ሰፍ ዘይብል ንብረት እውን ተቓጺሉ ኣሎ።

ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!
20 መጋቢት 2015
ረድኢ መሓሪ /ኣለና/

ጅግና ህዝቢ ኤርትራን ሰራዊት ሓይልታት ምክልኻልን!

እቲ ‘ዱላ ኣብ ኢድካ፡ ተመን ኣብ ቅድሜኻ’ ዝብል ኣበሃህላ ጀጋኑ ወለዲ፣ ዕሙቕ ዝበለ ውስጠ-ዘ ዘለዎ ብሂል ኢዩ። በትሪ ኣብ ኢድካ እንከሎ፡ ነቲ ኣብ እግርኻ ዝተጸግዐ ተመን እንተዘይቀቲካዮ፡ ንነፍስኻ ቅበጻ ማለት ኢዩ። ወዮ’ኳ እቶም ሰብ ጋሽ-ሰቲት፡ ኣሰለት ደሞም ሰትያ ንክትቀትሎም ምስ ተጠምጠመቶም፣ ካራ ኣውጺኦም ዝቐትሉዋ፣ ንስኻ ኣንታ ሰናድር ዝዓጠቕካ ህዝቢ ድማ፡ ነዚ ደምካ ዝሰቲ ዘሎ ኣሰለት ሎሚ ንሰናድርካ ኣዛርቦ’ሞ፡ ብተኮ። እወ፡ ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!

ኣብዚ እነሀኻ ድንቂ! ጉዳይና ጉዳይ ኤርትራውያን’ምበኣር ከምዚ ኢዩ ዘሎ። ሰናድር ኣብ ኢድና እንከሎ፡ ብሓደ ተመን ኣጻምእ ንመዋእል ተነኺስና ኢና። ስለዚ ሕጂ’ውን፡ ‘ዝመጸ ከይመጸ ብርኩታኻ ንጸ’ ከም ዝበሃል፡ ኣንታ ሰናድር ኣብ ኢድካ ዘሎ ኤርትራዊ፡ እዛ ሃገር ናብ ዘይውጻእ ደልሃመት ከይተሸመመት እንከላ፡ ኣዕጽምቲ ስዉኣትና ካብ ጎዳጉዲ ከይተተፍአ እንከሎ፣ ሎሚ ብተኽ’ሞ ነቲ ዓባስ ሰናድርካ ኣዛርቦ። ሓቂ’ዩ፡ ብደገ ለውጢ ንክመጽእ ንብዙሕ ዓመታት ሃንቀው ኢልካ ኢኻ ህዝበይ። ግን ‘ኣይከም ኣዴኻ ዝለኣኸትካን፡ ዕዳጋ ከም ዝጸንሓካ’ዩ’ ኮይኑ ዘሎ ነገሩ። ንደምበ ተቓውሞ ብዝምልከት፡ ወላ’ኳ ንብዙሓት ሰባት እቲ ሓቂ ዝኾኹዮም እንተኾነ፡ ትኽክለኛ ትንታኔን ምግባር ግን ሰዓቱ ሎሚ ኢዩ። ደምበ ተቓውሞ፡ ከምቲ ‘ንስኺ’ዶ ከይትበልዒ ሸዊት፡ ኣነ’ዶ ከይሕዛ ነዊት፣ ተተሓሒዝና መስከረም ንመውት’ ዝበሃል፡ ንሱ ኣይበልዕ፡ ኣየብልዕ ኣዝዩ ብብዙሕ ሕማማት ዝማህመነ ንጹፍ ኢዩ። ካብ ንጹፍ ደምበ ከኣ፡ ለጋዕን ብርኩታ ለጋዕን ትጽቢት ኣይግበረሉን ኢዩ።
ደምበ ተቓውሞ ኣይኮነን’ዶ ነዚ ነቀይ-ነቀይ ዝብል ዘሎ ስርዓት ኢሳይያስ ኣልዩ ህዝባዊ መንግስቲ፣ ቅዋማዊ ስርዓት፡ ዲሞክራስያዊ ምሕደራ ክተክልሲ፡ ካብ ወጋኢት ላም ከድሕን ዘይክእል ዶምባይ ቀርኒ ከም ዘይብሉ ብዕራይ ሰነ ኢዩ። እዚ ን24 ዓመታት ፖለቲካ ዝጎስዐ ደምበ ተቓውሞ’ዚ፡ ኣብ ሓንቲ ባይታ ጋም-ማን ክብል ዝነብር ጉጅለ ኢዩ። ደምበ ተቓውሞ፡ ማለት ሕልሚ ውድባትን ሰልፊታትን፣ ስርዓት ህግደፍ ባዕሉ ወይ ብውሽጣዊ መስርሕ ምስ ወደቐ፣ ከምቲ ሽመት ዝለመደ ሰብ ንሩባ ወሪዱ፡ ‘ንስኽን ቅድሓ፤ ንስኽን ድማ ጽንሓ’ ይብል ዝበሃል ምስላ፣ መራሕቲ ውድባትን ሰልፊታትን ከኣ ንዓኻ ከመሓድር ዝህንጠ ዘሎ ጉጅለ ኢዩ። ስለዚ ፍታሕ ካብ ሰናድርካ ኢዩ’ሞ፡ ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!

እቶም ናብ ኣዲስ ኣበባ ዝገሹን ዝመላለሱን ዘለዉ ኣብ ክሳውዶም ክራቫታ ዝኣሰሩ፡ ብሽቑረራ ዝነብሩ ወረጃታት ማዕዶ ኢዮም። ናይ ርእይቶን ውሳኔን ናጽነት ዘይብሎም፡ ሕልንኦም ጸቒጦም ዝነብሩ ሰባት ኢዮም። ገሊኦም ናትካ ፕረዚደንት፡ ገሊኦም ሚኒስተራትካ፡ ገለ ድማ ጀነራላት ኤርትራ ንክኾኑ ዘንባሁቑ ዘለዉ፣ ገለ’ውን ሕዱር ሕነ ንክፈድዩ ድቃስ ዝሰኣኑ ሓለምቲ ኢዮም። ልዕሊ 33 ውድባትን ሰልፊታት ኣለዋ ክበሃል እንከሎ፡ ንመስደምም’ዶ ኣይኮነን? ገለ ብሄራውያን፡ ገለ ሃይማኖታውያን፡ ገለ’ውን ጸቢብ ኣቀዋውማ ዘለወን ውድባት ኢየን። ንውድብ ከም ፖለቲካዊ መደያይቦ ዘይኮነስ፡ ከም ሃይማኖታዊ ትካል ዝርእያ’ውን ኣለዋ። ገለ መራሕቲ ውድባት ከኣ፡ ነቲ ፖለቲካ ከም ንግዳዊ ልቸንሳ ዝጥቀሙሉ ኣይሰኣኑን ኢዮም። ብሓጺሩ ደምበ ተቓውሞ ናይ ቀረባን ርሑቕን ውጥናት ዘይብሉ፡ ፈታዊኡን ጸላኢኡን ብትኽክል ዘይፈልጥ፡ ከምቲ ውሕጅ መሕደሪኡ ከይፈለጠ ኣጉናድ ተሰኪሙ ዝኸይድ፡ ተቓወምቲ ውድባት ድማ መዕለቢአን ዘይፈልጣ ጋሻ ውሕጅ ኢየን እንተበልኩ ኣየጋነንኩን። ስለዚ ካብ ኤርትራ ጋሻ ክወጽእ በዓል ቤት ንክኣቱ፡ ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!

ኣብ ብለቓት ሳሕል፡ ኣብ ወርሒ ጥሪ 1975 ኣብ ዝነበርኩሉ ግዜ፡ ነቲ ሽዑ ኣብ ህዝባዊ ሓይልታት መሪሕነት ዝነበረ ሓርበኛ ኣቦና መሓመድ ዑመር /ኣቡ ጥያራ/ ፖለቲካዊ ትምህርቲ ክንመሃር ጸናሕናዮ። ብኣስተርጓማይ ገይሩ ከኣ “እንታይ ትገብሩ ኣለኹም” ኢሉ ሓተተና። ንሕና ፖለቲካ ንመሃር ከም ዝነበርና ነገርናዮ። እታ ኣቦና ኣቡ ጥያራ ሽዑ ዝበለና ዘይትርሳዕ ዘረባ፤ “…ፖለቲካ በትሪ ሕማቓት ኢያ። ብዘይካ ኣብ ወተሃደራዊ ፍታሕ፡ ኣብ ፖለቲካዊ ፍታሕ ጥራይ ኣይትእመኑ” በለና። ስለዚ ሎሚ’ውን፡ ነዚ ብሓጺን ዝሃርመና ዘሎ፡ ብሰናድር ምጭልጋሙ ጥራይ ኢዩ ፍታሕና። ስለዚ ፍታሕ ካብ ሰናድርካ ኢዩ’ሞ፡ ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!

ፖለቲካ ደምበ ተቓውሞ፡ ግብሪ ዝረሓቖ ገበጣ መሕለፊ ግዜ ኢዩ። ቀደም ኣብ ውድብ ህዝባዊ ሓልታት ዝነበረ ጭርሖ “ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ ዓወት ወይ ሞት!” ኢዩ ዝብል ዝነበረ። ሓንቲ ኣብ ክፍሊ ታዕሊም ዝነበረት ሓዳስ ኣሃዱ ደቀንስትዮ ተዓሊማ ምስ ወደአት፡ ዓላሚት “ብሰላም ዕረፍ” ምስ በለት፣ ተዓለምቲ ከኣ፡ “ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ ዓወት!” ኢለን ጨርሓ። እታ ዓላሚት ነገሩ ደንጽዩዋ፣ “ወይለየከይ ኣበባ! እቲ ሞት ከደኣ መን ኢዩ ክሞተልክን?” ኢላ፣ ከም ብሓድሽ ነቲ ጭርሖ “ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ፡ ዓወት ወይ ሞት” ብምባል ኣድገመተን። ሎሚ ከኣ እነሀልካ ራእሲ! ተወፋይነት ዘይብለን ውድባትን ሰልፊታትን፡ ካብቲ ጸቒጡካ ዘሎ ደናጉላ ህግደፍ ንወላ ሓንቲ እምኒ’ውን ክፍንቅላ ዝከኣለን ኣይኮነን። ስለዚ ፍታሕ ካባኻ ኢዩ’ሞ፡ ሰናድርካ ኣይተዓበስ ህዝበይ!

ኣብ ደምበ ተቓውሞ ከኣ ሕልማዊ “ዓወት” እምበር “ዓወት ወይ ሞት” ዝብል ተወፋይነት የለን። ሎሚ ቅነ እዞም ናይ ፖለቲካ ነጋዶ፡ ‘ርሑቕ ዓዲ መሐሰዊ’ ከም ዝበሃል፡ ዘይወዓልዎ ውዒልናዮ፡ ዘይተገብረ ስርሒት፣ ክእመን ብዝኽእል ኣገባብ፡ እጹብ ድንቂ ብዝኾነ ኣቀራርባ ዓቢ ወተሃደራዊ ስርሒት ሰሪሕና ዝብሉ ዘለዉ ናይዚ ዘመን’ዚ ቱንቱላታት ኢዮም። ኣብ ኤርትራ ኣንጻር ስርዓት ህግደፍ ዝተሰርሐን ዝተዓወተን ስርሒት ኣሎን የለን ከኣ ንስኻ ኢኻ ምስክሩ። ኣብዚ ዘለናዮ ጽንኩር ግዜ፡ እቲ ብውድባትን ሰልፊታትን ክዕመም ዝግበኦ ዝነበረ፣ ህዝቢ ንምድሓን ዝተዋፈሩ/ዝተዋፈራ ኤርትራውያን ገበርቲ ሰናይ ማሕበራትን ውልቀ-ሰባትን ምስጋና ይግበኦም ኢዩ። ብካልእ ሸነኽ’ውን እዘን ዝርካበን ሓበሬታ ዘቕርባ ዘለዋ ሚድያታት ደለይቲ ፍትሒ እውን ክምስገና ይግበአን። ንሳተን ከም ሳተላይት ናብ ኩሉ ከባቢታት ኤርትራ እናዳህሰሳ፡ ዓቕመን ዝፈቕዶ ሓበሬታ ይምግባና ኣለዋ። ንኩሉ ከም ኣረጊት ጨርቂ ዝተበታተነ ጉዳያትና ናብ ሓደ ንምምጻእ ድማ፡ ሎሚ ንሰናድርካ ኣዛርቦ ህዝበይ።

ጅግና ህዝቢ ኤርትራን ሰራዊት ሓይልታት ምክልኻልን!

እታ ለይቲ ብኣኻ ኢያ ክትወግሕ’ሞ ሎሚ ሰናድርካ ኣስተኻኽል። እቲ ዓጢቕካዮ ዘለኻ ጨርባሕባሕ ዝብል ዓረራት ንመን ከም ትሃርመሉ ዘክር። ብበትሪ ንዝድስቐካ፡ ካብ ገዛእ ገዛኻ ብመኾስተር ንዘባርረካ ጸላኢ ብኢድካ ክትከላኸሎ ዝከኣል ኣይኮነን። ብዓረር ንዘጥፍኣካ ጸላኢ ከኣ፡ ብጸርፊን ፖለቲካዊ ወፍርታትን ጥራይ ክትስዕሮ ተመኩሮ ሰውራ ኤርትራ ይመስክር። ኦ! ኣብ ውሽጢ ሃገር ዘለኻ ጅግና ህዝቢ ኤርትራ፡ ኣብ መንጎ ሞዶሻን ኡንኲዲኖን ተቐርቂርካ ከም ዘለኻ፣ ብዓይኒ መርፍእ ትሓልፍን ኣብ ብልሒ መላጸ ረጊጽካ ከም ዘለኻን ንፈልጥ ኢና። ብልክዕ! ተስፋና ግን ካባኻ ኢዩ። ዋልታ ሃገር ድማ ንስኻ ኢኻ። ህዝቢ ጥሜትን ግፍዒን ጥራይ ከይኣኽሎ፡ ሎሚ ኣብቲ ፈጺሙ ዝደኸየሉ ግዜ፡ ኣባይቱ ብዶዘራት ይፈርስ ኣሎ። እቲ ዓጢቕካዮ ዘለኻ ሰናድር ደኣ ዘይትትብትቦ! ናብቶም ነኸስትኻ ዝኾኑ ውሑዳት ኣትማን ንከተነጻጽሮ ግዜ ይጽውዓካ ኣሎ’ሞ ሰናድርካ ኣይተዓበስ።

ዘዝጎበዘ ተሪፉስ፡ ዘዝነውሐ ግፋ መንእሰያት ጥራይ ከይኣክል፡ ክቖርቡን ክሰግዱን ዝግበኦም ደቂ ስሳን ሰብዓን፡ ሰብ ትካላትን መራሕቲ ታክሲን ንብረቶም ረጊጦም፡ መራሕቲ ሃይማኖትን ዓጠንቲ ኣድባራትን ከይተረፉ ኢዮም ብረት ዓጢቖም ኣብ ታዕሊም ዝዘባዘቡ ዘለዉ። ትማሊ ፍታሕ ክትከውን ዝነበራ ዓረር ወዲ ዓሊ፡ ኣይተዓወተትን። ሎሚ’ውን ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ኤርትራ፡ ሓንቲ መፍትሒት ጥራይ ኢያ ተዃዕኒና ዘላ፡ ፍታሕ ብሰናድር!! ሽግር ኤርትራ ዘለኣለማዊ ንክፍታሕ፡ መቓብር ጀጋኑ ስዉኣትና ንክቐስን፡ መልክዕ’ዛ ሃገር ንክምለስ፡ ህልቂት ባሕሪን ሲናይን ንከብቅዕ፡ ድርሙም ኣራእስ ኣዴታት ንክፍታሕ፡ እዚ ብዜጋታት ተዓጢቑ ዘሎ ብረት’ዚ ናብቲ ከም ንጉሰ ወዲ እልፉ ባዕሉ ዝነገሰ ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ክነጻጸር ኣለዎ። መዓስ? ሕጂ! ንሱ፡ እዚ ብደም ኤርትራውያን ዝተሓጽበን ዝጎስዐን ገበነኛ፡ ኣብ ጸጽባሕ ንህዝቢ ከም ሰላጣ እናቐርደደ ኣብ ዘለወሉ ግዜ፡ ናብኡ ዝኾነ ሓጺን ከነነጻጽር የብልናን ዝብል ፍልስፍና ንኤርትራውያን ዘጥፍእ’ምበር ዘድሕን ኣይኮነን። ስለዚ ሰናድርካ ኣይተዓበስ!

‘ደርሆ፡ በምዑት ደቃ ትጻወት!’፡ ሎሚ ግን ከም ግዛዕ ኮይኑ። ብዙሓት ደቂዛ ሃገር ህዝቦም ብሓጻውን እናተደሰቐ፡ መንእሰይ ኣብ ኮንተይነር እናማሰነ፡ ዒራዒሮ ዝወለደተን ኣብያተ ማእሰርቲ መመሊሰን እናኻዕበታ፡ ዘቑጸልጸለ ፖለቲካ ከዘውትሩ ይስምዑ ኣለዉ። ኢሳይያስ፡ ካብታ ንሜዳ ኤርትራ ዝተሰለፈላ ቅርስስቲ ዕለት ክሳብ እዛ መዓልቲ እዚኣ፡ ንህዝቢ ኤርትራ ብዘይካ ብማእሰርቲ፡ ጭፍጨፋን ምርሻንን ብካልእ መንገዲ ኣይሓዞን። ማእሰርቲ ብማእሰሩ ድማ መግለጺ ቃላት ዘይርከቦ መሰክሕ!! ሃገር ን24 ዓመታት መመላእታ ብዘይ ሕጊ፡ ብፋሉላዊ ኣገባብን ስርዓተ ሽፍትነትን ትመሓደር ኣላ። ንሱ ንዓና ብዘይ ንሕስያ ክቕንጽል ፍቑድ፡ ንሕና ግን ኣብ ልዕሊኡን ደቀ መዛምርቱን ተመሳሳሊ ስጉምቲ ንክንወስድ ኩኑን ዝገብር ሕጊ እንታይ ኢዩ ዝበሃል?

‘ምስ ሕሱም ኣይትቑጸር ስንቅኻ፣ ቅድም ተሰከመን፤ ደሓር’ውን በርኩተን ይብለካ!’ እዚ ንዓና ዝምልከት ብሂል ኢዩ። ብዙሓት እከያት ተግባራት ኢዮም ሓሊፎም ኣብ ዘመነ ህግደፍ። እቲ ህዝቢ ደም ንክጥዕሞ ኣብዚ እዋን’ዚ ብስርዓት ኢሳይያስ ዝካየድ ዘሎ ኣባይቲ ናይ ምፍራስ ወፍሪ፡ መመሊሱ ናብ ይቕጽል ኣሎ። ንሕና ኤርትራውያን ናይ ጽሕፍቶ ጉዳይ ኮይኑና፣ ኣብ ግዜ ብረታዊ ቃልሲ ን21 ዓመታት ካብ 1970 ክሳብ 1991፤ ደሓር’ውን ካብ መጀመርታ መዓልቲ ናጽነት ን24 ዓመታት ምስ ሕሱም ኢሳይይስ ተላፊንና።

ከም ህዝቢ እስራኤል ኣብ ትሕቲ ፎርዖን፣ ንሕና ኤርትራውያን’ውን ኣብ ትሕቲ ሕሱም መግዛእቲ ኢሳይያስ ን44 ዓመታት ብሓንቲ ጩግራፍ ተገሪፍና ኢና’ሞ፡ ሰናድርካ ኣነጻጽር ይኣክል በል ህዝበይ።
ይዋእ! እቶም ዝተሰውኡን በብወርሓቱ ዝሃልቁ ዘለዉንሲ ዕጨ-እምኒ ጸቒጥዎም ኢዩ። ዝርእዩዎን ዝሰምዕዎን ዕንወት ኣባይቲን ሃገርን፡ ሞትን ወረ ሞትን የብሎምን። ክቡር ህዝቢ ኤርትራ ብሰንኪ ኢሳይይስን ስርዓቱን ኣብ ልዕሊ መሬት ብሂወት እንከለኻ፣ ካብ ምዉታት ንላዕሊ ካብ ህሉዋት ከኣ ንታሕቲ ተቖጺርካ ዝተረፈካ የለን’ሞ፡ ሕጂ በቲ ዓጢቕካዮ ዘለኻ ህያብ ስዉኣት ዝኾነ ሰናድር ሓንቲኣ ወስን። ኣብ በዓቲ ኢሳይያስ ኣድብዮም፣ ደምህትን ውሉፋት ደም ዝኾኑ ሓይልታትን፡ መዓልቱ ከም ዘሕለፈ መድሃኒት ንክጉሕፉኻ ኣሸበሸብ ይዳለዉ ኣለዉ’ሞ ከም ኣረነ ባሕሪ ካብ ዛዕጎልካ መሰስ በል።

ጅግና ህዝቢ ኤርትራን ሰራዊት ሓይልታት ምክልኻልን!

ን18 ዓመታት ብምኽንያት ግፋ ብኣባትር ደቅኻ ዝተሃረምካዮ ከይኣክል፣ ሎሚ ኣብዚ ዝደኸኻሉ፣ ዝጠመኻሉን ዝጸምእካሉን ሕሱም እዋን ድማ፤ ብደቂ ትግራይ ብዴምህት ንክትህረም፡ ጨቖቕ ኢልካ ዝሰራሕካዮ ኣባይትኻ ከይተመረቐን እፎይ ኢልካ ከይሰፈርካዮን ንሃዶሽዶሽ ተፈሪዱ። ደጊም ንሞት ተፈሪድካ ኣለኻ’ሞ መንገዲ ኢሳይያስ ናበይ ገጹ ምዃኑ ኣስተዕል ህዝቢ ኤርትራ።
ተቓውሞኻ ወላ’ኳ ንምሕንኳሉ ብዙሕ ገመዳት ተጻዊዱሉ እንተኾነ፣ ኣብ መንጎ ዘብዘብን ስጉሚን ስለዘሎ፡ ብትብዓት ቀጽሎ።

ጅግና ህዝቢ ኤርትራን ሰራዊት ሓይልታት ምክልኻልን!
ሰናድርካ ኣይተዓበስ!
ብሓደ ድምጺ፡ ሞት ክናና ንኢሳይያስ በል።

ሞት ክናና ንኢሳይያስ!